Kraj apatinskog pravoslavnog hrama “Sabor svetih apostola” na obali Dunava postavljeno je spomen-obeležje despotu Stefanu Lazareviću, sinu Kneza Lazara i Milice Hrebeljanović i velikanu srednjovekovne srpske istorije, koji je srednjovekovnom Srbijom vladao sa titulama kneza i despota i bio poznat kao pisac dela Slovo ljubve, te veliki pokrovitelj umetnosti i kulture svog vremena.
Na ceremoniji osveštenja spomen-obeležja prisutnima se obratio Nikola Zobenica, inicijator ove ideje, član Srpskog kulturnog kola “Despot Stefan Lazarević” iz Beograda. Goste i brojne građane potom je pozdravio dr Živorad Smiljanić, predsednik apatinske opštine, a spomen-obeležje osveštali su sveštenici pravoslavnog hrama “Sabor svetih apostola” Dragan Štević i Siniša Trivić.
– Apatin je početkom XV veka, u mnoštvu sopstvenih istorijskih mena, kao i veći deo Bačke, bio u posedu svetog Stefana Lazarevića. Naš mudri vladar dobio ga je 1417. godine, posle sporazuma sa mađarskim kraljem Žigmondom, a posedovao ga je do smrti 1427. godine. Ovo divno mesto je tačka spajanja hrišćanskog istoka i hrišćanskog zapada, pa smo odlučili da spomen-obeležje postavimo upravo pored pravoslavnog hrama na obali Dunava – rekao je, između ostalog, Nikola Zobenica.
U Velikoj sali Doma kulture održana je Svečana akademija posvećena despotu, koju je vodila Snežana Milosavljević, profesorka srpskog jezika i književnosti. O modernom vladaru, diplomati, ratniku i pesniku, nakon obraćanja Miloša Stankovića, predsednika Srpskog kulturnog kola “Despot Stefan Lazarević” i asistenta na Pravnom fakultetu Univerziteta u Beogradu, nadahnuto je besedio student Aleksandar Kostić, a student sa istog fakulteta, Marko Šukalo, pročitao je pesmu koju je posvetio despotu Stefanu Lazareviću.
– Tokom svoje višedecenijske vladavine, Stefan je uspeo da osnaži Srbiju u svakom pogledu i period njegove vladavine predstavlja poslednju blistavu epohu u istoriji i kulturi srednjovekovne Srbije – rekao je, između ostalog, Kostić.
U kulturno-umetničkom delu programa nastupili su članovi Gradskog hora “Jedinstvo” iz Apatina, ženska pevačka grupa “Ognjište”, dečiji ansambl i rekreativna grupa Gradskog kulturno-umetničkog društva “Dunav”.
Volonteri Kancelarije za mlade opštine Apatin bili su u ulozi domaćina gostima iz Beograda, članovima Srpskog kulturnog kola “Despot Stefan Lazarević”, koji su prvo posetili velelepno zdanje Gradske kuće, podignute 1909. godine, gde je upriličen prijem od strane dr Živorada Smiljanića, predsednika apatinske opštine, koji im je poželeo dobrodošlicu u jedan od najlepših gradova Vojvodine, a prisutan je bio i njegov zamenik Miodrag Bakić. Miloš Stanković uručio je čelnicima opštine zahvalnicu za upešnu saradnju, a volonteri KZM uručili su svim gostima prigodne poklone.
Nakon obilaska Banje “Junaković” usledila je šetnja centrom grada. Nesvakidašnje trnovo drvo, staro preko 200 godina, zasađeno na dan početka gradnje katoličke crkve “Uznesenja Marijinog” 15. avgusta 1795. godine , plenilo je posebnu pažnju, a gosti su bili oduševljeni i starim građevinama, svojevrsnim spomenicima podunavske i panonske arhitekture.
Studenti su sa volonterima Kancelarije za mlade obišli i Međunarodnu marinu, koja spada u red najsavremenijih marina na Dunavu, gde su imali priliku da vide, između ostalog, bronzanu skulpturu Nike, boginje trijumfa i pobede, zdanje Doma sportskih ribolovaca i da uživaju u prirodnim lepotama. O karakteristikama Međunarodne marine i Pristana za putničke brodove, stacioniranog na samo nekoliko stotina metara, govorile su Marija Pavić i Ana Balać ispred Javnog preduzeća za upravljanje putničkim pristaništem i marinom “Apatin”.
Mladi iz Beograda i Apatina prisustvovali su ceremoniji osveštenja spomen-obeležja despotu Stefanu Lazareviću i položili cveće, a potom se uputili ka Domu kulture na Svečanu akademiju posvećenu despotu.
Veselin Mašić