Želeći da iskoristi konfuznu situaciju u Ugarskoj, oslabljenoj i razjedinjenoj feudalnom anarhijom, turski sultan Sulejman I Veličanstveni, preduzima tokom 1526. godine, brz prodor preko Slavonije i Baranje, sa ciljem osvajanja Budima i celokupne teritorije Mađarskog kraljevstva. Nadirući prema severu, duž desne obale Dunava, turska vojska je dospela do Mohača, gde se odigrala odlučujuća bitka koja je za duži period odredila sudbinu ovog područja. Naime, 29. avgusta 1526. godine, nakon kratkotrajne bitke (trajala samo nekoliko časova), turska ordija, pod ličnim zapovedništvom sultana, katastrofalno je porazila mađarsku vojsku predvođenu kraljem Lajošem-Ludovikom II Jagelonom (udavio se u potoku Čelej, bežeći posle boja).
I pored ovih okolnosti, Otomanska imperija nije zauzela područje Bačke i Bodroške županije, tako da je konačna okupacija ove teritorije, a samim tim i Apatina, usledila tokom 1541. godine. Naime, ove krajeve su zauzeli turski odredi na čelu sa komadantom Pertev pašom, jednim od najtalentovanijih osmanlijskih vojskovođa toga vremena. Tom prilikom Turci su opustošili celu Bačku i uništili 734 naselja, od kojih mnoga nisu nikada obnovljena. Pred turskom najezdom, mađarsko plemstvo i preostalo hrišćansko stanovništvo se povlači prema severu, a ova teritorija postaje demografska pustinja, na koju su Osmanlije, u kasnijem periodu, morale naseljavati novo stanovništvo slovenskog porekla. Naselje Apatin je, takođe, opustošeno i nakon postepenog oporavka, stanovništvo se počinje baviti poslovima neophodnim za egzistenciju (poljoprivreda, stočarstvo, itd.). Po novom administrativno-teritorijalnom ustrojstvu, Apatin je pripao somborskoj nahiji, u sklopu budimskog pašaluka, kojim je upravljao turski paša od dva tuga (kao hijerarhijski znak nosio je dva konjska repa na koplju).
U turskom defteru iz 1552. gdodine, ovo naselje se vodi pod nazivom Opati i poseduje jednu oporezovanu i četiri neoporezovane kuće. U defteru iz 1554. godine, naziv naselja je Opatin i na osnovu sufiksa -in (nastavak je isključivo slovenske, u ovom slučaju srpske provenijencije), možemo konstatovati da je u njemu naseljen srpski živalj koji mu je i dao ovaj naziv. Takođe, u ovom dokumentu je evidentirano pet oporezovanih kuća. Broj stanovnika u naselju stalno varira, što je na prvom mestu direktna posledica krupnih događaja na širem području Otomanske imperije, kao i tragičnih dešavanja na ovoj teritoriji (prolasci ili boravci raznih turskih odreda koji su se završavali pljačkom i paljenjem ovdašnjih naselja). Prilikom sledećih popisa naselja (ponovo se koristi naziv Apati) konstatovane su, 1570. godine, tri, a dve decenije kasnije (oko 1590.), deset oporezovanih kuća.
Tatarski kan Gazigeraj, saveznik Turaka, boravio je sa svojom vojskom na ovom području, tokom 1598-1599. godine, i tom prilikom dodatno opustošio naselja sa hrišćanskim stanovništvom. U želji da pomognu turskoj vojsci pri poslednjem pokušaju osvajanja Beča, 1683. godine, kroz ove krajeve ponovo prolaze odredi tatarskih konjanika pod vođstvom kana Kalge.
Demoralisana nakon niza poraza, turska vojska se, pred nastupajućim austrijskim regimentama, konstantno povlači, da bi definitivno napustila ove krajeve tokom septembra 1687. godine. Katastrofallan porazi kod Slankamena (1691.) i Sente (1697.), slomili su vojnu silu Turske imperije i uništili sve njene planove o ponovnom zauzimanju ovih prostora.
Autor-Tomislav Šimunović
